Jarzębina, a właściwie jarząb pospolity to gatunek rośliny wieloletniej, który występuje w Europie, południowo- zachodniej Azji, zachodniej Syberii. W Polsce jarzębina jest pospolita na całym obszarze kraju.
Ciekawostką jest tłumaczenie łacińskiej nazwy, które nazywa jarzębinę łowiącą ptaki. Jest to prawdą, gdyż jej czerwone owoce są przynętą dla ptactwa i stanowią pożywienie dla leśnych mieszkańców.
Istnieje legenda która mówi o tym, że niegdyś te czerwone owoce były bardzo słodkie.
Dawno, dawno temu, gdy ludzie poznali to drzewo, owoce jarzębiny miały słodki smak, jak miód. Jednak ludzie zapomnieli o niej i przestali pielęgnować drzewa. Wówczas Jarzębina zemściła się i od tej pory wydaje gorzkie, cierpkie owoce zamiast słodkich jak miód.
Czy jarzębina jest trująca?
Niegdyś popularne było stwierdzenie, że owoce jarzębiny są trujące. Faktem jest, że surowe owoce jarzębiny zawierają kwas parasorbowy, który jest trujący. Ratunkiem w tym przypadku jest obróbka kulinarna. Owoce pod wpływem wysokiej temperatury, która jest obecna przy gotowaniu, pieczeniu lub blanszowaniu tracą właściwości trujące. Dzieje się tak dlatego, że trujący kwas parasorbowy zmienia się w kwas sorbowy, który nie stanowi zagrożenia dla naszego organizmu.
Skutecznym sposobem będzie także mrożenie, które sprawi, że owoce będą nadawały się do spożycia.
W wyniku obróbki kulinarnej jarzębina traci swój gorzki smak, staje się słodka dzięki zawartej w sobie fruktozie, sorbozie, sacharozie i glukozie.
Owoce jarzębiny zawierają dużo witamin C, E, P, K, B₃, nieco witaminy A, garbniki i pektyny. Ciekawostką jest zawartość witaminy C, której jest więcej niż w cytrusach. Po kolorze możemy wnioskować również, że jarzębina ma dużo beta-karotenu.
Właściwości jarzębiny
Jarzębina wykazuje silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe wobec szerokiej gamy bakterii. Korzystnie wpływa na błony śluzowe i pracę układu pokarmowego. Stosowana jest przy nieżycie jelit, przewlekłej biegunce, schorzeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego. Jarzębina działa moczopędnie, co sprawia, że doskonale oczyszczają organizm z toksyn. Dzięki dużej zawartości witaminy C, jarzębina jest pomocna przy przeziębieniach i grypie. Ma działanie przeciwzapalne i antyseptyczne. Polecana jest także osobom, które chcą zadbać o swój układ sercowo – naczyniowy, ponieważ zawarty w niej potas pomaga stabilizować ciśnienie krwi.
Ciekawostki na temat jarzębiny
- Niegdyś uważano, że owoce jarzębiny przynoszą szczęście w miłości.
- W Niemczech sądzono, że jarzębina ochroni człowieka przed piorunami.
- W Islandii jarzębina była traktowana jako święte drzewo, które ma chronić człowieka przed złymi siłami.
- Na drzewie jarzębiny – według legend – powiesił się Judasz.
- Wierzono, że jarzębina odpędza złe moce i złe duchy.
Źródła:
INFORMACJE PODSTAWOWE
| Rodzina | różowate |
| Nazwa systematyczna | Sorbus aucuparia |
| Kaloryczność | 50 kcal/100g |
TABELA WARTOŚCI ODŻYWCZYCH
Wartość odżywcza
| Woda | 81,1 g |
| Wartość energetyczna | 50 kcal/ 209 kJ |
| Białko | 1,4 g |
| Tłuszcz | 0,2 g |
| Węglowodany | 8,9 g |
| Błonnik | 3 g |
Minerały
| Wapń | 42 mg |
| Żelazo | 2 mg |
| Magnez | 33 mg |
| Fosfor | 17 mg |
| Potas | 230 mg |
| Sód | 0 mg |
| Witamina C | 70 mg |
| Witamina B1 | 0,05 mg |
| Witamina B2 | 0,02 mg |
| Witamina B3 | 0,7 mg |
| Witamina A | 1500 mcg |
| Witamina E | 1,4 mg |
