Krótka historia czarnych porzeczek
Dlaczego warto jeść czarne porzeczki - wartości odżywcze
Informacje ogólne
Czarna porzeczka (Ribes nigrum) z rodziny agrestowatych ma 63 kcal na 100 g owocu.
Krótka historia czarnych porzeczek
Czarna porzeczka to roślina występująca w stanie dzikim w Europie i Azji w strefie klimatu umiarkowanego.
Pierwsze informacje o właściwościach leczniczych porzeczek pojawiły się w zielnikach z przełomu XV/XVI w. W Polsce znane od dawna. Sok z porzeczek służył, jako lek na żołądek, gorączkę.
Sok porzeczkowy występuje w przepisach z około 1685 r (Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów….). W „Kucharzu doskonałym„ Wojciecha Wielądka z roku 1786 mamy parę przepisów z użyciem porzeczek. Pierwsze wzmianki o uprawach pojawiły się we Francji w XVIII w. Nazywano je wtedy eliksirem młodości. Podczas II wojny światowej uprawa porzeczek, jako owoców bogatych w witaminę C bardzo się upowszechniła, zastępowały niedostępne w Europie cytrusy. W Anglii podawano dzieciom za darmo sok z czarnych porzeczek na wzmocnienie.
Dlaczego warto jeść czarne porzeczki - wartości odżywcze
Czarna porzeczka zawiera od 10-17 % cukrów, kwasy organiczne (4%), pektyny (3%), bardzo dużo witaminy C, wit.P, związki garbnikowe, olejek eteryczny oraz cenny kwas gamma-linolenowy.
Antocyjany, cenne barwniki występujące w porzeczkach mają wiele właściwości prozdrowotnych. Hamują prozapalny enzym cyklooksygenazę 1 i 2 i przez to zapobiegają występowanie w organizmie niepożądanych stanów zapalnych, obrzęków. Dzięki temu porzeczki mogą być pomocne w zwalczaniu artretyzmu, reumatyzmu.
Związki zawarte w porzeczkach działają podobnie do aspiryny czy ibuprofenu, ale nie mają takich skutków ubocznych.
Sok z porzeczek może zapobiegać bólom i skurczom w trakcie aktywności fizycznej, zapobiega uszkodzeniom mięśni i stawów.
Antocyjany zapobiegają też powstawaniu rakotwórczych nitrozoamin powstających po spożyciu żywności konserwowanej azotanami np. wędlin. Antocyjany i polisacharydy występujące w porzeczkach mają działanie stymulujące system odpornościowy organizmu, mogą być też toksyczne dla komórek raka.
W nasionach porzeczek występują cenne kwasy tłuszczowe (47% kwas linolowy, 14% alfa –linolenowy i 12% gamma linolenowy). Kwasy tłuszczowe organizm wykorzystuje do wytwarzania substancji pomocnych w zwalczaniu chorób związanych ze stanami zapalnymi jak reumatyzm, artretyzm, dna.
Kwas gamma linolenowy (GLA), dość rzadko występujący niezbędny nienasycony kwas tłuszczowy uważany jest za silny czynnik przeciwmiażdżycowy.
Porzeczka ma jeden z wyższych indeksów ORAC wśród owoców – wynosi on 7957 jedn. Dzięki zawartości antocyjanów i witaminy C, bardzo silnych antyoksydantów usuwających wolne rodniki.
Owoce porzeczki dzięki dużej zawartości pektyn działają oczyszczająco na przewód pokarmowy, oczyszczają organizm z toksyn.
Kwasy owocowe wpływają korzystnie na procesy gnilne, tanina działa przeciwzapalnie. Mają właściwości bakterio- i wirusobójcze, pomagają w walce z przeziębieniem. Owoce wspomagają leczenie wątroby i nerek są moczopędne, mogą zapobiegać powstawaniu kamieni nerkowych.
Zawartość witaminy C i rutyny wzmacnia naczynia krwionośne.
Olejki eteryczne zawarte w porzeczkach pobudzają apetyt, wspomagają wydzielanie soków trawiennych.
Porzeczki pobudzają funkcjonowanie wątroby, nerek, trzustki. Sok porzeczkowy, dzięki właściwościom bakteriobójczym jest dobrym środki przeciwpróchniczym. Koncentrat z czarnej porzeczki jest stosowany, jako środek antydepresyjny.
Wartości odżywcze czarnych porzeczek
| Woda | 81,96 g |
| Wartość energetyczna | 63 kcal/264 kJ |
| Białko | 1,4 g |
| Tłuszcz | 0,41 g |
| Węglowodany | 15,38 g |
| Błonnik | - |
| Cukier | - |
Minerały zawarte w ogórkach
| Wapń | 55 mg |
| Żelazo | 1,54 mg |
| Magnez | 24 mg |
| Fosfor | 59 mg |
| Potas | 322 mg |
| Sód | 2 mg |
| Cynk | 0,27 mg |
| Miedź | 0,086 mg |
| Mangan | 0,25 mg |
| Selen | mcg |
| Witamina C | 181 mg |
| Witamina B1 | 0,05 mg |
| Witamina B2 | 0,05 mg |
| Witamina B3 | 0,3 mg |
| Witamina B5 | 0,398 mg |
| Witamina B6 | 0,066 mg |
| Foliany | mcg |
| Witamina A | 230 IU |
| Witamina E | 1,0 mg |
| Witamina K | mcg |
| Karoten Beta | mcg |
| Lutein + Zeaksantin | mcg |
Oprac. na podst. USDA National Nutrient Database
